Artykuł
Gmina Ciepłowody, położona malowniczo na obszarze chronionego krajobrazu Wzgórz Niemczańsko – Strzelińskich, to prawdziwy raj dla turystów pragnących nacieszyć wzrok wyjątkowymi widokami a jednocześnie przeżyć niezwykłą przygodę odkrywania dziedzictwa historyczno – kulturowego pierwszych Słowian. Niespotykane walory środowiska naturalnego – przestrzeń zapewniająca bliskość natury i możliwość bezpośredniego kontaktu z przyrodą, sprzyjająca uprawianiu czynnej turystyki pieszej, rowerowej i konnej oraz wędkarstwa – a przy tym unikalne w skali kraju zabytki archeologiczne najstarszego osadnictwa na Dolnym Śląsku, to prawdziwa gratka nie tylko dla wytrawnych turystów, ale także rodzin, które pragną miło spędzić weekend za miastem z dala od gwaru i anonimowego tłumu.
Wieś Ciepłowody jest wzmiankowana po raz pierwszy w słynnej Księdze Henrykowskiej w roku 1222. Każdy turysta znajdzie tu coś dla siebie. Wyprawę można rozpocząć od centralnego miejsca wsi – kościoła parafialnego p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP. Pierwsze informacje o nim pochodzą z 1318 r., obecny wygląd zawdzięcza gruntownej odbudowie po pożarze w 1808 r. W starszej, nie zniszczonej przez pożar części, zachowały się okute drzwi do zakrystii z XVI w., loże szlacheckie oraz rycerskie epitafia z XVII i XVIII w. Na pobliskim cmentarzu znajduje się interesujący Pomnik Pojednania ufundowany w 2002 r. z okazji zjazdu dawnych i obecnych mieszkańców wsi i lapidarium z niemieckmi płytami nagrobnymi. Warto zobaczyć również leżące nieopodal ruiny rycerskiego zamku wodnego z charakterystyczną czworokątną wieżą mieszkalną, powstałego na przełomie XIII i XIV w. i zabudowania folwarku, wśród których na szczególną uwagę zasługuje piękny i dobrze zachowany klasycystyczny spichlerz. Zamek, będący na przestrzeni wieków własnością znanych śląskich rodów: von Rothkirch, von Seydlitz i von Schweinichen oraz książęcej rodziny von Sachsen – Weimar – Eisench, z którą bardzo blisko spokrewniona była Marianna Orańska, miał również w swojej historii niechlubny epizod – w połowie XV w. stanowił siedzibę rycerza – rozbójnika, Jerzego Reibnitza. Niedaleko, na brzegu malowniczo położonych stawów, znajduje się świetne miejsce na rodzinny piknik czy ognisko. Zwiedzając Ciepłowody warto zobaczyć także XVII-wieczny młyn wodny. Powinni go odwiedzić zwłaszcza amatorzy mocnych wrażeń – legenda głosi, że w burzliwe noce obok młyna błąka się duch rycerza bez głowy. Obowiązkowo należy również zaczerpnąć krystalicznie czystej wody ze źródełka przy jednym z gospodarstw, bowiem właśnie ciepłym wodom mineralnym wieś zawdzięcza swoją nazwę.
W gminie Ciepłowody znaleźć można wiele śladów działalności cystersów. Poszukiwacze pamiątek pocysterskich nie mogą ominąć leżącej na Wzgórzach Dobrzenickich w dolinie Zamecznego Potoku niewielkiej wsi Piotrowice Polskie, z XVIII wiecznym kościółkiem z ciekawym barokowym wyposażeniem. Las Bukowy w pobliżu Piotrowic to jeden z obszarów najstarszego osadnictwa na Dolnym Śląsku. W lesie znajdują się 4 zgrupowania około 30 kurhanów z epoki brązu, wpływów rzymskich, kultury łużyckiej a także okresu wczesnośredniowiecznego. Z Piotrowic szlak cysterski prowadzi do uroczej wsi Muszkowice, która była własnością klasztoru cystersów w Henrykowie od 1282 r. aż do jego sekularyzacji w 1810 r. Cystersi mieli tutaj duży folwark, natomiast nigdy nie było tu kościoła a ludność należała do parafii w pobliskim Starym Henrykowie. Na Kaplicznym Wzgórzu we wspomnianym Lesie Bukowym znajduje się barokowa kaplica św. Anny z 1707 r. a wokół niej XIX wieczna Kalwaria. Miejsce to było w XIX i w pierwszej połowie XX w. znanym i popularnym miejscem pielgrzymkowym, za przyczyną cudownego obrazu, który niestety nie przetrwał zawieruchy wojennej. Kaplica leży na skraju Muszkowickiego Lasu Bukowego, prawdziwego raju dla grzybiarzy. Warto wybrać się tu z rodziną na niedzielny piknik. Z Muszkowic blisko już do Starego Henrykowa, słynnego z pięknego, barokowego kościoła p.w. Św. Marcina, wzniesionego przez cystersów w XVIII w.
Na terenie Kawiej Góry (Łysicy) w Ciepłowodach została utworzona ścieżka edukacji ekologicznej. W tym miejscu można odnaleźć tablice z opisami fauny i flory występującej w okolicznym ekosystemie jak również skorzystać z infrastruktury, która jest idealna do odpoczynku w terenie. Na szczycie ścieżki znajduje się wieża widokowa, z której rozpościera się widok na okoliczne formy terenu.
Na obszarze gminy Ciepłowody można zobaczyć:
- ruiny rycerskiego zamku wodnego z charakterystyczną czworokątną wieżą mieszkalną, powstałego na przełomie XIII i XIV w. i zabudowania folwarku,
- zespół pałacowo-parkowy w Tomicach – folwark z późnobarokowym zespołem pałacowym z XVIII wieku,
- zespół pałacowo-parkowy w Karczowicach – zespół pałacowy z 2 poł. XIX w.,
- zespół pałacowo-parkowy w Koźmicach – pałac w stylu barokowym,
- kaplica św. Anny z 1707 r. a wokół niej XIX wieczna Kalwaria w Muszkowicach,
- kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Ciepłowodach. Pierwsze informacje o nim pochodzą z 1318 r.,
- kościół pw. Matki Bożej Bolesnej w Piotrowicach Polskich,
- barokowy kościół pw. Św. Marcina w Starym Henrykowie, wzniesiony przez cystersów w XVIII w.
- kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Dobrzenicach, wczesnogotycki z końca XIII w., przebudowany w XVI w. i w 1740 r., kiedy uzyskał barokowy wygląd. Wieża pochodzi z końca XIX w. Wewnątrz skromne wyposażenie z XVIII w., na murze renesansowe płyty nagrobne z 1554 i 1579 r.
- domy mieszkalne wpisane do rejestru zabytków.
W granicach Gminy przebiegają następujące szlaki turystyczne:
- Szlak Ziębice – Piława Dolna (czarny),
- Szlak Ząbkowice Śląskie – Henryków (niebieski),
- Szlak Łagiewniki – Ziębice (czerwony),
- Odcinek Szlaku Cysterskiego na Ziemi Ząbkowickiej.
Oto skarby gościnnej gminy Ciepłowody – otwartej dla turystów przez cały rok. Jeśli chcesz odpocząć od miasta i zaczerpnąć pozytywnej energii na cały tydzień – nie musisz szukać daleko. Przepiękne pocztówkowe widoki, bujna i nieskalana przyroda, spokój i czyste powietrze – to wszystko znajdziesz u nas! Łagodne wzniesienia i gęsta sieć dróg leśnych i polnych stwarzają dogodne warunki do uprawiania turystyki pieszej i rowerowej a w śnieżne zimy wędrówek na nartach śladowych. Do Ciepłowód zawsze blisko! Zapraszamy!